Ngay sau khi, Bộ GD-ĐT công bố Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Giáo dục hiện hành trong đó có điều luật miễn học phí tới bậc THCS, có nhiều phụ huynh thay vì ủng hộ lại xin được đóng học phí như hiện tại.

Nhiều chuyên gia giáo dục cũng lo ngại, miễn học phí, liệu phụ huynh có phải đóng thêm các khoản mập mờ khác.

Để làm rõ hơn những căn cứ xây dựng đề xuất, sự tác động của đề xuất này tới nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trường lớp và có hay không việc có thể dẫn tới “lạm thu”,  PV đã có cuộc trao đổi với đại diện Bộ GD-ĐT.

Không phải đề xuất mới

Theo đại diện Bộ GD-ĐT, miễn học phí cấp THCS không phải đề xuất mới. Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 năm 2016 đã giao Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng báo cáo trình Trung ương và Quốc hội về việc miễn học phí cho học sinh trung học cơ sở theo lộ trình đến năm 2020.

Việc miễn học phí cấp THCS hoàn toàn phù hợp với tinh thần Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Nhà nước ưu tiên đầu tư và thu hút các nguồn đầu tư khác cho giáo dục; chăm lo giáo dục mầm non; bảo đảm giáo dục tiểu học là bắt buộc, Nhà nước không thu học phí; từng bước phổ cập giáo dục trung học.

Vì thế, ngân sách nhà nước chi cho giáo dục phải thể hiện được chính sách ưu tiên của Nhà nước đối với giáo dục phổ cập, phát triển giáo dục ở vùng dân tộc thiểu số và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Ngân sách Nhà nước có thể bù đắp phần miễn học phí

Trước câu hỏi, miễn học phí cho học sinh thì ngân sách giáo dục có bị giảm đi, đại diện Bộ GD-ĐT khẳng định, theo tính toán bước đầu, dự kiến ngân sách nhà nước hàng năm phải chi thêm để cấp bù miễn học phí cho toàn bộ học sinh trung học cơ sở sẽ không quá lớn và ngân sách nhà nước có thể bù đắp được.

Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng phương án đảm bảo kinh phí để thực hiện từ nguồn chi sự nghiệp giáo dục, đào tạo hàng năm trình Chính phủ báo cáo Quốc hội phê duyệt.

Khi không thu học phí bậc THCS, việc phát triển cơ sở hạ tầng trường lớp học sẽ do ngân sách nhà nước đầu tư, đồng thời khuyến khích đầu tư của xã hội trong đó quy định các chính sách ưu đãi về giao đất, cho thuê đất, chính sách thuế, về tín dụng để thu hút các nguồn lực đầu tư của xã hội tham gia cung cấp dịch vụ giáo dục.

Sẽ có giải pháp về vấn đề “lạm thu”

Bộ GD-ĐT cho biết, khi đưa ra đề xuất miễn học phí bậc THCS, Bộ GD&ĐT đã cân nhắc tới vấn đề phụ huynh có thể phải đóng các khoản khác tăng lên hoặc có thể xảy ra tình trạng lạm thu để có giải pháp kiểm soát.

Cụ thể, Bộ đã ban hành các văn bản quy định rất chặt chẽ về các khoản được thu, các khoản không được thu và yêu cầu các cơ sở giáo dục không được phép thu các khoản thu trái quy định.

Ngoài ra, sẽ tăng cường công tác tuyên truyền để cha mẹ học sinh, giáo viên hiểu rõ Điều lệ ban đại diện cha mẹ học sinh, từ đó thực hiện đúng quy định và không bị “lợi dụng” để thu các khoản thu trái quy định.